مهمترین رویداد سینمایی مشهد در دهه کرامت که با محوریت نمایش آثار منتخب سینمای ایران و به همت بنیاد بین المللی فرهنگی و هنری امام رضا (ع) در پردیس سینمایی مهر کوهسنگی برگزار میشود، شب گذشته فیلم «آسمان هشتم» را که روایت عاشقانهای ساده با امام هشتم (ع) است، روی پرده سالن سوم برد تا در سالنی که جای خالی برای نشستن نداشت، مردم را به تماشای یک اثر سینمایی با محوریت معرفت رضوی در زندگی عادی مردم بنشاند.
«آسمان هشتم» به کارگردانی حسن نجفی و تهیه کنندگی جمال شورجه با حضور بازیگران نام آشنایی همچون محمد کاسبی، رحیم نوروزی، مهدی فقیه و مهدی صباغی توانسته است به خوبی از چهرههای جدید و نابازیگری بهره بگیرد که «عادی بودن» را به بهترین نحو برای مخاطب به تصویر میکشند. هنرمندانی از کشور آذربایجان که بنا به گفته کارگردان اثر، تا پیش از فیلم برداری حتی یک بار هم به مشهدالرضا (ع) مشرف نشده بودند.
حسن نجفی، تأکید کرد که هیچ گاه برای سینما فیلم نساخته است و به قول خودش «خراب سینما» نیست، بلکه از سوی دیگر، علاقه به ائمه اطهار (ع) را در قلب خود احساس میکند و بنابراین زمانی که بخواهد فیلم با محوریت یک شخصیت دینی بسازد، حساسیتهای سخت گیرانهای برای حفظ صداقت در اثر دارد.
وی افزود: از ابتدا عهد داشتم که فقط برای اهل بیت (ع) فیلم بسازم. به همین دلیل اولین فیلمم درباره حضرت علی اصغر (ع) بود و پس از آن هم «آسمان هشتم» را درباره امام رضا (ع) ساختم.
کارگردان این اثر سینمایی ادامه داد: هنرمند اگر به معرفت رضوی برسد و آن را در قلبش احساس کند، امام رضا (ع) خودش برای او خلق اثر خواهد کرد. این موضوع قلب خیلی مهم است و اگر شما اسیر جریان تولید بودید، مخاطب اسیر پیام شما نخواهد شد.
آسمان هشتم با وجود مضامین بلند معنوی و اخلاقی، در حوزه سینمای بین الملل نیز یک تجربه موفق محسوب میشود. حضور بازیگرانی از کشور آذربایجان که به خوبی با هنرمندان ایرانی هم تجربه شده اند، نشان میدهد که نجفی در بازی گرفتن از هنرمندان غیرایرانی تا حد زیادی موفق عمل کرده است.
البته خودش این موضوع را به دلیل دلدادگی قلبی مردم آذربایجان و اهالی منطقه قفقاز به مشهد و امام رضا (ع) میدانست و در این نشست تأکید داشت که قفقازیها خیلی دلداده امام رضا (ع) هستند. وی بیان کرد: زمانی در قفقاز سوار تاکسی شدم و دیدم عکس مشهد را به شیشه چسبانده بود. وقتی از راننده سؤال کردم که نظرش درباره شهر امام رضا (ع) چیست، اشک از چشمانش جاری شد و این درحالی بود که اندکی بعد فهمیدم تابه حال به مشهد مشرف نشده است.
این پیشکسوت سینما ادامه داد: این موضوع درباره بخش درخورتوجهی از جمعیت کشور آذربایجان صادق است و بسیاری از آنها در طول عمر خود حتی یک بار هم به مشهد مشرف نشده اند. بازیگران من هم از این قاعده مستثنا نبودند و به همین دلیل، وقتی آنان را برای اولین بار به زیارت آوردم، باهم زمزمه میکردند و هرکدام نجوایی با امام رضا (ع) داشتند که برایم فراموش نشدنی است.
این عشق امام رضا (ع) است؛ همان عشقی که باعث شد آسمان هشتم در جاکارتا، پایتخت اندونزی، اکران شود تا در شهری با اکثریت برادران اهل سنت، مردم خودشان برای فیلم دوبله بگذارند، سالن اجاره کنند، نوبت اکران بچینند و در انتها از ما دعوت کنند که برای اکران خصوصی به شهرشان برویم و برایشان از کرامت رضوی بگوییم. اگر این مسائل را ببینید، باور میکنید که جز عشق امام رضا (ع) هیچ موضوع دیگری نمیتواند چنین روایتهای جاودانهای را رقم بزند.
حسن نجفی با بیان اینکه من برای ساخت این فیلم، هیچ سرمایه گذاری نداشتم، گفت: فرایند اقناع سرمایه گذار این طرح، کمتر از پنج دقیقه طول کشید. در همین حد که فیلم نامه را نوشتم. چند روز بعد جمال شورجه را دیدم. حین وضوگرفتن به من گفت «حسن دلم تنگ شده با هم کاری بسازیم.» به آقاجمال گفتم فیلم نامهای دارم و برایش فرستادم. بعدها فهمیدم فیلم نامه را در هواپیما خوانده بوده است. او به محض اینکه به تهران رسید، زنگ زد و گفت «حسن آماده باش. مدیر تولید کار عازم مشهد شده است.» البته که همه جا همین طور است، اما من در سینما به چشم دیده ام که کار کردن برای امام رضا (ع) قسمت است. آقا خودش باید بطلبد.»
کارگردان «آسمان هشتم» ادامه داد: در فیلم نامه هرگز تمام کردن اثر با نمای حوض و ماهیهای قرمز وجود نداشت. به صورت تصادفی به آن رسیدیم. میخواهم بگویم فضای معنوی و احساسی حاکم بر فیلم برداری گاهی میتواند جریان اثر را به طور کامل تغییر دهد. در «آسمان هشتم» هم همین طور بود. من از امام رضا (ع) فیلم نساختم، چون البته هیچ فیلم نامهای این کشش را ندارد، بلکه در حقیقت نور امام رضا (ع) را بر انسانیت تاباندم و نقش علیبن موسی الرضا (ع) را در تنظیم روابط انسانها به مخاطبم نشان دادم.